Arkel

Morgenavond mag ik in de Grote Kerk in Gorinchem op het podium staan. Als tenor bij COV Gorkum zing ik de Paulus van Mendelssohn. Het zou mijn afscheidsconcert worden, want de dinsdagavond is als repetitieavond heilig. En de gemeenteraad van de nieuwe gemeente Molenlanden heeft de dinsdagavond als vaste vergaderavond geprikt. Die gaat natuurlijk voor.

Ik schrijf zou, want bij de verkiezingen eind november viel ik buiten de boot. Eigenlijk heb ik maar één persoon met een blij gezicht gezien: de voorzitter van ons koor, die zich al tijden zorgen maakt over de uiterst schrale bezetting van de tenordivisie.

Prognose
Hoe zat het ook alweer? Woensdag 21 november waren de herindelingsverkiezingen voor Molenlanden. Als de nummer twee op de lijst van de ChristenUnie maakte ik me weinig zorgen. Onze eigen prognose was vijf, misschien zelfs zes zetels. Het werden er vijf. Tijdens de verkiezingsavond werd al snel duidelijk dat onze kandidaten uit de top tien meer dan gemiddeld goed scoorden in hun eigen dorp. Dat gold vooral voor de dorpen Nieuw-Lekkerland, Giessenburg, Oud-Alblas en Streefkerk, waar respectievelijk Harry Stam, Leo Timmer, Erik Jonker en Pieter van Bruggen de stemmentrekkers waren. Begrijpelijkerwijs weinig (voorkeur)stemmen voor de CU in mijn eigen woonplaats Arkel, waar het aantal CU-kiezers altijd gering is geweest. En tot lokale beroemdheid heb ik het nooit weten te schoppen.

Hoe zou het vrouweneffect uitpakken?
Na het tellen van de stemmen, laat op de avond van 21 november, besefte ik dat een nieuwe raadsperiode voor mij nog lang geen gelopen race was. Leon de Wit, nummer 3 op onze lijst, had toen de hoop al opgegeven. Binnen de CU kennen we het fenomeen van de voorkeurstemmen voor de hoogstgeplaatste vrouw op de kieslijst. Vooral vrouwelijke kiezers laten op deze manier weten dat ze een fractie van louter mannen een slecht idee vinden. Waar ik het overigens helemaal mee eens ben. Wat zou het effect in Molenlanden zijn?

Twee dagen later, toen alle voorkeurstemmen keurig waren geteld, wisten we het antwoord op die vraag. Met 183 stemmen, net genoeg voor het halen van de kiesdrempel van 180 stemmen klom Sanne Zijlstra, nummer 8 op de lijst, naar de vijfde plek en was het raadsavontuur voor mij (155 voorkeurstemmen) voorbij. De gemeente Giessenlanden zou per 31 december 2018 ophouden te bestaan; het betekende ook mijn laatste dag als volksvertegenwoordiger.

Zeker niet afgeserveerd
Verbazing, verwarring en ongeloof. Zo waren mijn eerste reacties. Tegelijkertijd had ik er natuurlijk gewoon de smoor in. In die eerste paar dagen heb ik heel wat synoniemen voor mijn gemoedsgesteldheid voorbij zien komen. Teleurgesteld, vooral dat. Maar zeker niet in mensen. De verkiezingen zijn eerlijk verlopen, tijdens de campagne heeft niemand negatief op de man gespeeld. Ik voelde me dan ook niet afgeserveerd, zoals iemand suggereerde. Als ik nu zelf dik 25 voorkeurstemmen meer had gehad. Of 60 stemmen voor de CU als geheel, zodat de derde restzetel naar de CU in plaats van Doe Mee! Molenlanden was gegaan. Als het nu slechter weer was geweest. Als… Zo blijven we nog wel even bezig. De feiten zijn zoals ze zijn.

Een stevige, inhoudelijke campagne
Terugblikken op de verkiezingen is ook de campagne evalueren. Laat ik het dicht bij huis houden. De CU heeft een stevige inhoudelijke campagne gevoerd. Enkele ideeën die we tijdens de campagne hebben uitgediept, zoals het Thuishuis voor ouderen en de bouwkringloop, kregen en krijgen veel bijval en positieve aandacht. Ook onze inzet voor jongerensoos De Korf in Giessen-Oudekerk kreeg positieve reacties. En het werkbezoek van minister Schouten aan Zuivelfabriek De Graafstroom in Bleskensgraaf had ik niet willen missen.

Onze campagne resulteerde in bijna 12% meer stemmen; dat is een prima resultaat voor een partij die het doorgaans moet hebben van een vaste aanhang en weinig zwevende kiezers trekt. Al met al een succes. Maar helaas geen zesde zetel, en deelname aan de coalitie evenmin. Wat dat laatste betreft: Fractievoorzitter Harry Stam heeft daarover in de media een duidelijk standpunt ingenomen. Dat ga ik hier niet overdoen.

Had je dingen beter kunnen doen in de campagne? Ongetwijfeld. Zou je de volgende keer dingen anders doen? Zeker. Ben je de volgende keer weer beschikbaar? Geen idee. Heb je veel bereikt? Minder dan ik zou willen? Was het de moeite waard? Ja!

Ik ben en blijf betrokken
Mijn nieuwe status is die van ambteloos burger. Iemand die weer de regie heeft over zijn eigen agenda. Die ’s avonds na de maaltijd niet onmiddellijk weg moet voor een volgende vergadering. Iemand die tijdens het schrijven van dit stukje uitkijkt op polder Rietveld in de Vijfheerenlanden en zich afvraagt waarom dat stukje niet bij Utrecht is gevoegd. Iemand die gewoon betrokken blijft bij die mooie Alblasserwaard. Iemand die voor het zingen van mooie koorwerken gewoon lid van COV Gorkum kan blijven, en vanwege de repetitieavonden dus niet de raadsvergaderingen op dinsdag kan volgen.

O ja, er zijn nog kaarten te koop voor het COV-concert, vrijdagavond 25 januari 2019 in de Grote Kerk van Gorinchem, aanvang 20.00 u

Als inwoner van Arkel moet ik kleur bekennen: voor of tegen een fusie met Molenwaard. Volgende week komt een fusie-colporteur aan de deur die wil weten of Arkel een wijk van Gorinchem moet worden of beter met de rest van Giessenlanden kan opgaan in de nieuw te vormen gemeente Alblasserwaard. Laat ik maar meteen duidelijk zijn: ik ben tegen aansluiting van Arkel bij Gorinchem en vóór aansluiting bij Molenwaard.

Als oud-Gorcumer – ik woonde er 22 jaar voordat we in 2008 in Arkel neerstreken – heb ik enig recht van spreken. Niet dat we er een beroerde tijd hebben gehad. Integendeel. Maar Gorinchem is Gorinchem en Arkel is Arkel. In bijna negen jaar hebben we Arkel leren kennen als een prettig dorp met aardige mensen en een behoorlijk winkelbestand. En wat Arkel niet heeft, halen of regelen we doorgaans in Gorinchem. Zo simpel is dat. In feite komen we er vrijwel dagelijks. Dat is het fijne van een stad met regiovoorzieningen vier kilometer verderop.

Verwantschap
De geografische ligging rechtvaardigt op geen enkele manier aansluiting bij Gorinchem. Nooit heb ik als ik van Gorinchem weer in Arkel terugkeer de gedachte: ‘hoorde Arkel maar bij Gorinchem, dat zou het wonen een stuk aantrekkelijker maken’. Het omgekeerde is eerder het geval. Het dorpse karakter, de ligging langs de Linge op de grens van de Alblasserwaard en Vijfheerenlanden dragen bij aan haar eigenheid. Een eigenheid die voor een belangrijk deel is gevormd door de vroegere industriële activiteiten van Betonson. Dit roept terecht verwantschap op met Gorinchem, maar ook met Kinderdijk en het bedrijventerrein Gelkenes in Groot-Ammers. In die zin heeft Molenwaard meer industriële activiteiten in huis dan Giessenlanden.

Tegenstanders van een fusie met Molenwaard noemen het confessionele overwicht als een punt van zorg. Vorig jaar tijdens de inwonersavond in Arkel over de fusieplannen hoorde ik het zo zeggen: straks kunnen we op zondag niet eens een borrel in het café pakken. Die angst is onterecht. Dat bepaalt de uitbater zelf wel of hij zijn deuren op zondag openzet. De zondagopenstelling van winkels is een ander punt. Maar zelfs Arkel haalt het wettelijk vastgestelde minimum van vier koopzondagen niet eens. Dus veel behoefte, ook onder de winkeliers, lijkt er niet te zijn. Op zondag winkelen doe je in Gorinchem of een andere plaats, zullen de meeste Arkelnaren vinden.

Paspoort
In het pro-Gorcumse kamp hoor je ook de vrees dat je straks tientallen kilometers moet afleggen om een paspoort te regelen. Ook dat zal wel loslopen. Hoornaar is nog steeds dichtbij en de digitalisering biedt nieuwe mogelijkheden. Daarvoor hoeft Arkel niet bij Gorinchem aan te haken.

Dus mocht het aan de deur (het liefst ’s avonds rond een uur of zeven, dan ben ik doorgaans thuis) tot een discussie komen, dan zijn dit zo een paar argumenten. Overigens heb ik vanuit mijn rol als raadslid in november al ingestemd met het fusievoorstel. Ondanks de kritische geluiden uit Arkel, die in het raadsvoorstel trouwens evenwichtig zijn benoemd. Ik herhaal graag nog wat onze fractie (de ChristenUnie) tijdens het debat heeft ingebracht: dat we ervan overtuigd zijn dat Arkel in de nieuwe gemeente zal floreren, evenals de voorgaande dertig jaar. Want Arkel mag dan op het randje van de Alblasserwaard liggen, het dorp heeft bepaald niet aan de achterste mem van Giessenlanden gelegen. En dat zal ook het lot niet zijn in de nieuwe Alblasserwaardse gemeente. Binnen een plattelandsgemeente van twintig dorpen is het eigen karakter van Arkel beter gewaarborgd dan als wijk van Gorinchem. Oók bij een waarschijnlijke raadsmeerderheid van de confessionele partijen CDA, SGP en ChristenUnie.

Plechtige belofte
Los van de uitkomst van een raadpleging onder de Arkelnaren is er in de verdere discussie nog een punt relevant. Dat is de onverbloemde uitnodiging van Gorcums eerste burger aan de inwoners van Arkel om zich hierover uit te spreken. Terwijl het Gorcumse college in de aanloop naar het fusiebesluit in november plechtig heeft beloofd zich niet met de besluitvorming in haar buurgemeente te bemoeien. Dit onder de toevoeging dat dit bij de gemeenteraad van Giessenlanden in goede handen is. Dat laatste kan ik slechts beamen.

Lees ook:
Wordt dit het nieuwe gemeentehuis van Arkel?

Wat elders in Nederland niet of nauwelijks lukt, glasvezel in de buitengebieden, komt in Giessenlanden wél van de grond. Dankzij royale steun van de gemeente. Een meerderheid van de gemeenteraad stemde eind april in met het voorstel om een bedrag van 5,6 miljoen euro te lenen aan GiessenlandenNet bv. De bv blijft na de aanleg eigenaar van het glasvezelnet en verzorgt het beheer en onderhoud. Voor de levering van data doet GiessenlandenNet de eerste twee jaar exclusief zaken met een kleine speler in de telecomwereld. Lees verder →